Hiệu năng công trình xanh có thực sự được quan tâm?

Ảnh minh họa.

Chủ đầu tư cần chứng chỉ hay hiệu năng?

Ông Nguyễn Trung Kiên - Giám đốc Cty CP Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Đất Việt (CTCP VILANDCO), chuyên gia tư vấn công trình xanh cho biết: Trong quá trình thực hiện tư vấn các dự án công trình xanh hiện nay cho thấy, chủ đầu tư thiên về vấn đề marketing cho dự án nhiều hơn. Vậy thì, câu hỏi đặt ra là chủ đầu tư cần chứng chỉ hay quan tâm đến hiệu năng công trình.

Dẫn giải về vấn đề này ông Nguyễn Trung Kiên cho rằng: Khi mà các dự án đầu tư bất động sản (BĐS) kết hợp việc trao chứng chỉ xanh với mở bán căn hộ thì rõ ràng là một hoạt động hoàn toàn thực chất mang tính PR, marketing nhiều hơn là việc cần đến một dự án công trình xanh.

Dễ thấy băn khoăn của ông Nguyễn Trung Kiên là có cơ sở khi mà vấn đề ở đây có thể hiểu ở nhiều góc độ. Bởi nếu việc chủ đầu tư đầu tư vào công trình xanh chỉ dừng lại khi người ta bán các căn hộ như đối với với các dự án BĐS thì rõ ràng việc vận hành công trình xanh sau này hoàn toàn phụ thuộc vào người sử dụng. Điều này rất khác với một công trình xanh là nhà máy hay văn phòng đạt chứng nhận xanh và được chủ đầu tư trực tiếp vận hành.

Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng, chứng chỉ xanh chỉ là điều kiện cần cho một công trình hiệu năng cao, chưa phải là điều kiện đủ cho công trình hoạt động hiệu quả hay không vì phụ thuộc rất nhiều vào việc vận hành công trình sau khi đưa vào sử dụng.

Chính vì vậy, việc phải đánh giá lại hiệu năng công trình cũng rất quan trọng. Hiện nay có rất nhiều dự án về năng lượng thuê một bên thứ ba đánh giá lại xem khi đầu tư xây dựng một hệ thống công trình xanh thì việc vận hành công trình có đạt được mức tiết kiệm đặt ra không, hoạt động có tối ưu không.

Ông Nguyễn Trung Kiên hi vọng chủ đầu tư quan tâm nhiều hơn đến vấn đề hiệu năng công trình. Sau khi nhận được chứng chỉ xanh cho dự án BĐS, đặc biệt là các dự án chung cư, chủ đầu tư cũng cần đặt ra vấn đề sẽ được vận hành như thế nào.

Phát huy vai trò của tư vấn xanh

Phần lớn các dự án nhằm đạt chứng chỉ xanh hiện nay đều được chủ đầu tư đặt vị trí của tư vấn xanh trong vai trò nhà thầu phụ của đơn vị thiết kế. Dễ nhận thấy, chủ đầu tư đang hiểu tư vấn thiết kế công trình xanh kết hợp với tư vấn thiết kế để đưa ra các giải pháp thiết kế xanh.

Tuy nhiên, ý kiến của một số chuyên gia tư vấn thiết kế công trình xanh cho rằng, trong tư vấn thiết kế công trình xanh thì vấn đề mấu chốt là công trình thực tế và kết quả đạt được trên thực tế, cho nên việc đặt vị trí tư vấn công trình xanh như một nhà thầu phụ của đơn vị thiết kế làm cho tư vấn công trình xanh không phát huy hết vai trò của mình.

Theo ông Nguyễn Trung Kiên, tư vấn công trình xanh là một quá trình xuyên suốt trong quá trình thực hiện dự án. Tư vấn công trình xanh không chỉ tham gia ở giai đoạn thiết kế, mà tư vấn công trình xanh phải kiểm soát việc thực hiện ở công trường. Việc làm này liên quan trực tiếp đến các nhà thầu. Như vậy, nếu vai trò của tư vấn công trình xanh được đặt ở vị trí như hiện nay thì không thể có tiếng nói với nhà thầu. Từ đó, việc kiểm soát dự án xanh rất khó khăn.

Như vậy, vai trò của tư vấn công trình xanh phải ở vị trí giúp việc cho chủ đầu tư. Khi đó, tư vấn công trình xanh mới có thể kiểm soát thiết kế đạt được các tiêu chí xanh, yêu cầu các nhà thầu tuân thủ các vấn đề liên quan đến các công tác thực hiện tại công trường theo tiêu chuẩn công trình xanh cũng như các vật liệu thiết bị phải đáp ứng tiêu chuẩn công trình xanh.

Lý giải về vấn đề này, ông Nguyễn Trung Kiên cho biết: Có nhiều vấn đề liên quan đến thi công phụ thuộc vào sự hiểu biết và quan tâm đúng mực của chủ đầu tư. Nếu chủ đầu tư hiểu và quyết tâm tuân thủ để đạt chứng chỉ xanh thì mọi việc sẽ trở lên đơn giản hơn khi mà có sự thấu hiểu, kết nối giữa các nhà thầu với đơn vị tư vấn công trình xanh.

Nếu như chủ đầu tư quyết tâm thực hiện và tiếp cận với tư vấn công trình xanh ngay từ thời điểm thiết kế ban đầu, thì hiệu quả công trình xanh rất rõ rệt. Không chỉ có vậy, việc tương tác giữa các nhà thầu cùng tham gia thi công xây dựng cũng trở nên rõ ràng, mạch lạc hơn khi tất cả hiểu công việc của nhau, hiểu phần việc mỗi nhà thầu cần làm và cùng hướng tới một mục đích xây dựng công trình xanh.

Bên cạnh đó, cần hiểu rằng, việc đầu tư xây dựng công trình xanh không chỉ nhằm đạt tới 3 tiêu chí chính như tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sống bên trong công trình.

Mà quá trình thi công xây dựng công trình xanh cũng phải đạt một số tiêu chí nhất định như việc kiểm soát rác thải xây dựng, thoát nước mặt, bụi bẩn, dầu mỡ trong quá trình thi công xây dựng đảm bảo không ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, hệ thống nước ngầm và các công trình lân cận...